نوجوان سالم کیست؟( اولین عادت نوجوان سالم ایرانی)

دراین مقاله می خواهم به یک دغدغه اصلی بسیاری از نوجوانان و البته خودم به عنوان مدرس حوزه ارتباطات بپردازم و به این پرسش اصلی پاسخ دهم که نوجوان سالم کیست؟ در سری مقالات ادامه  هفت ویژگی از یک نوجوان سالم ایرانی را با اقتباس از کتاب فوق العاده عالی «شون کاوی» یعنی «هفت عادت نوجوانان موفق» برای شما شرح خواهم داد.البته در این مقاله به اولین ویژگی از یک نوجوان سالم ایرانی یعنی مسئولیت پذیری می پردازم.

نوجوان سالم

در همین ابتدا لازم است که منظورم را از نوجوان سالم بیان کنم. نوجوان سالم نوجوانی است که از نظر روانی فردی سلامت باشد. یعنی علی رغم نوسان های زیادی که در این دوره(۲۰-۱۲) تجربه می کند از مسیر اصلی روانی خود فاصله نگیرد و با این  نوسان ها دچار تغییر جهت نشود. نوجوان سالم فردی است که قبل از هرکاری فکر خود را به کار می برد نه صرفا تمایلات و احساساتش را. یعنی فکر را پیش مرگ احساسش می کند.

مسئولیت پذیری دقیقا چیست؟

نیاز به مراجعه به فرهنگ لغت نیست.مسئولیت پذیری یعنی از عهده انجام کاری که از ما خواسته شده بربیاییم. این خلاصه همه تعریف هایی  است که درباره مسئولیت پذیری داریم. این مسئولیت می تواند مادی یا حتی معنوی و مجازی باشد. مثلا مسئولیت دربرابر پول و مال ویا وقت دیگران مثال های بارزی در این زمینه هستند. یک نوجوان سالم خود را در برابر رفتارهایش مقابل دیگران مسئول می داند. او حتی در درجه اول خود را در برابر  خودش نیز مسئول می داند زیرا به این اعتقاد دارد که هر تغییر بزرگی از خود انسان شروع می شود. اعتقاد یک نوجوان سالم بر این است که من فردی قابل احترام هستم و باید در ابتدا خودم در مقابل خودم این کار را انجام دهم . همان گونه که آبراهام لینکلن رییس جمهور اسبق آمریکا گفته «مردم به اندازه ای شاد هستند که فکرشان را آماده می سازند که باشند»

یک نوجوان سالم کدام را انتخاب می کند؟ خونسرد یا تند مزاج

ما می توانیم فردی خون سرد یا تند مزاج باشیم. با تغییرات بلوغ  معمولا نوجوانان به سمت پرخاشگری یا افسردگی می روند و باید به شدت در مقابل این دو مورد مواظب باشند. اگر فردی تند مزاج باشیم معمولا به دنبال حس انتقام، وقت تلف کردن، صرف انرژی زیاد برای حرص خوردن و پیدا کردن مقصر هستیم. در این شرایط معمولا به دنبال تغییر نیستیم. اما در طرف دیگر طیف، افراد خونسرد قرار دارند که سرشار از انرژی مثبت هستند. آن ها معمولا از جمله های زیر استفاده می کنند.

• خودم انجامش می دهم. ۲-می توانم از اینی که هستم بهترباشم فقط باید ببینم که اشکال کارم در کجاست.    ۳-باید یک راهی را برای  حل این مشکل پیدا کنم.   ۴-من نمی گذارم که عصبانیت و یا ناراحتی من از این موضوع ،ساعت ها وقتم را تلف کند.

حالا شما انتخاب کنید که دوست دارید جزء کدام دسته باشید؟

نوجوان سالم روش برخورد خودش را تغییر می دهد

قبول دارید که ما واقعا نمی توانیم بسیاری از وقایع را پیش بینی کنیم؟ بنابراین یک نوجوان سالم فقط یک را ه انتخاب دارد و آن این است که روش برخورد خودش را با این وقایع تغییر می دهد. به عنوان مثال درفرهنگ مذهبی ما مرگ به عنوان یک گذر معرفی شده است نه یک خداحافظی و پایان. مطمئنا شما هم انسان ها ی بزرگی را دیده اید که با وجود غم های فراوانی که به آن ها رسیده اما هم چنان محکم ایستاده اند زیرا اعتقادشان بر این است که «آن چه را نپاید /   دلبستگی نشاید»

الگوی مسئولیت پذیری یک نوجوان سالم

الگوی یک نوجوان سالم،  مسئولیت پذیر است. او مسئولیت ِ بودن خودش را در این جهان برعهده می گیرد. خانم هانیه عرب معلول توانمندی است که می تواند یک الگوی بسیار موفق برای نوجوان سالم ایرانی باشد. ایشان دچار فلج مغزی هستند و از ناحیه هر دودست و هر دو پا دچار مشکلاتی هستند به طوری که شرایط حضور در کلاس را ندارند. با این وجود ، مسئولیت زندگی و بودنشان را برعهده گرفته اند ودر طی این مسیر پرفراز و نشیب موفق به نوشتن دو جلدکتاب، تحصیل در زمینه حقوق و حائز مقام در جشنواره معلولین بوده اند. مطمئنا با کمی بررسی می توانیم الگوهای توانمند دیگری را در اطراف خودمان مشاهده کنیم و از آن ها درس بگیریم.

نوجوان سالم و مسئولیت پذیر همیشه در تلاش است

یک نوجوان سالم دارای شخصیت خواستن توانستن است. او هرگز منتظر چیزی نمی ماند. او هرگز محیط ویا فردی ر ا برای شکست خودش مقصر نمی داند. در نظرش عاملی که او رابه شکست می رساندفقط خوداوست و تفسیری که از دیگران درذهن دارد.

ابزار های توانایی یک نوجوان سالم و مسئول

یک نوجوان سالم در جعبه ابزار توانایی و مسئولیت پذیریش حتما این ابزار ها را دارد:

• نسبت به خودش آگاهی دارد ودر واقع ضعف ها و توانایی هایش را می شناسد.
• فردی با وجدان و با اخلاق است.
• او دارای قوه تخیلی قوی است وبسیاری از ناممکن ها را ممکن می بیند.
• او اراده ای آهنین دارد. موانع نمی توانند او را منصرف کنند ویا کنار بزنند.

دکمه کنترل یک نوجوان سالم

از آن جا که نوجوانان در برابر رفتار های متفاوت و شاید متضاد دیگران قرار می گیرند ممکن است وسوسه شوند رفتار نادرستی  در این شرایط از  خود بروز دهند. یک نوجوا ن سالم و مسئولیت پذیر به علت آگاهی از توانایی ها وضعف هایش موفق به پیدا کردن خطوط قرمز زندگیش شده است. او در مغز و فکر خودش دکمه بزرگی به نام دکمه کنترل را جاگذاری کرده  که از به وجود آمدن رفتار نادرست او در برابر شرایط بحرانی جلو گیری می کند (مثل تصمیمات از روی عصبانیت یا ناراحتی). به عبارت خلاصه تر نوجوان سالم ،خود کنترل است.